Nederlandse universiteiten hebben niet altijd een studentengeleding in de raad gehad. Er was geen ruimte voor inbreng van studenten om mee te denken over de vormgeving van opleidingen. In de loop van de jaren ‘60 bracht dit enige spanning met zich mee. Studenten besloten om het bestuurlijk centrum van de Universiteit van Amsterdam, Het Maagdenhuis, te bezetten met als doel: meer zeggenschap over het eigen onderwijs en toegankelijkheid van het onderwijs voor iedereen die de capaciteiten had. Door middel van deze bezetting wilden ze kracht uitoefenen op het bestuur om meer inspraak vanuit studenten te krijgen. Deze eerste bezetting van het Maagdenhuis duurde van 16 tot en met 21 mei 1969 en is het begin van democratisering in het onderwijs.

Toenmalig minister van Onderwijs en Wetenschappen Veringa heeft ervoor gezorgd dat de Wet Universitaire Bestuurshervorming door de Tweede Kamer kwam, die studenten meer invloed verschaften. Raden werden ingericht waarin studenten en personeelsleden plaats konden nemen.

In de jaren ‘80 werden collegegelden verhoogd en het systeem van studiefinanciering ingevoerd. In de jaren ‘90 kwam er een nieuwe wet: de ‘MUB’ (Modernisering Universitair Bestuur). Dankzij deze wet werden er managementlagen in de universiteit toegevoegd. Inspraak werd nu geregeld door de medezeggenschap.

In 2010 werd de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) ingevoerd. Na een aantal studentenprotesten werd in 2016 de Wet versterking besturing aangenomen waardoor opleidingscommissies instemmingsrechten hebben gekregen en een medezeggenschapsorgaan zijn geworden. De WHW is een kaderwet. Dit betekent dat de rechten die voor de medezeggenschap staan beschreven het absolute minimum zijn. Het is aan de onderwijsinstelling vrij om de medezeggenschap meer rechten te geven.